Nếu như bạn quan tâm tới giáo dục trẻ em thì phong cách giáo dục trẻ của Nhật là điều bạn ấn tượng nhất. Trong đó, môi trường dạy học của Nhật hoàn toàn khác chúng ta. Các thầy cô giáo, các trường học và cha mẹ ở Nhật không quan tâm bọn trẻ sẽ học được gì ở trường, vì mối quan tâm lớn nhất của họ là mỗi ngày đi học con được chạy nhảy bao nhiêu phút, đi bộ được bao nhiêu cây số và có được vui đùa thoải mái ngoài trời hay không. Đó mới là điều quan trọng cho con trẻ lúc này.
Nếu như bắt đầu một năm học mới là lúc cha mẹ Việt bắt đầu những nỗi lo, nào là con không học chữ sớm đi học có bị “đì” không, làm bài tập về nhà thế nào, phải học thế nào để cuối năm được học sinh giỏi… Còn những đứa trẻ thì hàng sáng bịt khẩu trang kín mít, mệt mỏi ngái ngủ ngồi sau xe bố mẹ đến trường, đến nơi, chúng lại bị “nhốt” trong lớp học chật chội, nhiều nơi còn “cấm” chúng chạy nhảy, đùa nghịch… Cứ thế trong suốt thời gian tới trường, lũ trẻ mụ mị với chữ nghĩa, bài tập, điểm số; chưa kể đến những giờ học thêm kéo dài đến tối muộn sau giờ tan trường. Trong khi đó, trẻ em Nhật lại khởi đầu một ngày mới bằng việc đi bộ đến trường, điều mà nghe thì tưởng chừng vô cùng đơn giản, nhưng để thực hiện được lại là cả một câu chuyện dài. Nếu bạn biện hộ nước ta có diện tích dành cho trường học nhỏ, vậy tại sao những biệt thự đẹp, nhà phố hay những trung tâm thương mại… vẫn mọc lên như nấm mỗi ngày?
Ngôi trường Fuji ở ngoại ô thành phố Tokyo Nhật Bản nổi tiếng khắp thế giới với thiết kế chuẩn từng mi-li-mét theo triết lý giáo dục Nhật Bản. Tại đây có những câu chuyện về cô bé, cậu bé trong 20 phút tại trường đã đi bộ tới 6km vòng quanh các khu vực trong trường và theo yêu cầu của thầy hiệu trưởng, ngôi trường được thiết kế để trung bình mỗi học sinh sẽ được vận động (đi bộ, chạy nhảy tùy thích) khoảng 4km mỗi ngày. Câu chuyện về tinh thần vận động ở trường Fuji chỉ là một nét vẽ rất nhỏ trong bức tranh giáo dục thể chất chung ở các trường học Nhật Bản.
Ở Nhật, đi học tức là các bé bắt đầu phải tự đi bộ đến trường, đó là một việc bắt buộc đối với các em nhỏ. Để đảm bảo sự an toàn cho con trẻ trên đường đi học, suốt trong những năm học mầm non, bố mẹ Nhật đã đi bộ đi học cùng con hàng ngày để dạy con những bài học an toàn và quy tắc tham gia giao thông, thêm vào đó, cả xã hội Nhật, từ khu phố, tới chính phủ đều tham gia vào việc này khi đảm bảo an toàn ở các hệ thống tàu điện ngầm, xe bus, cho tới đội ngũ các tình nguyện viên rải rác trên khắp đường phố giữ nhiệm vụ quan sát và để mắt tới những đứa trẻ đang đi học trên đường. Điều này thật tuyệt vời. Chứ không như tại nước ta với những ngôi trường mầm non được xây dựng hay thuê từ một căn biệt thự đẹp, hay nhà phố, dù có diện tích rộng nhưng cũng không đủ để con trẻ có thể thoải mái vui chơi và gần gũi với thiên nhiên nhất.
Theo nghiên cứu đã chỉ ra rằng, một em bé sinh ra ở Nhật Bản ngày nay sẽ có cuộc sống lâu dài và khỏe mạnh hơn một em bé sinh ra ở bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới. Một trong những yếu tố tác động tốt nhất đến kết quả kì diệu này chính là gia đình và nhà trường ở đây đã thực sự giúp trẻ ham thích vận động mỗi ngày.
Vận động mỗi ngày một cách thỏa thích và hữu ích đã đóng góp không nhỏ vào sự khỏe mạnh của trẻ em Nhật Bản. Đây là điều mà trẻ em trên thế giới cần noi theo.
Tại các trường học ở Nhật, nếu là trường mầm non, các hoạt động “học tập” chủ yếu của trẻ em Nhật là vui đùa, chạy nhảy ngoài thiên nhiên, chúng không bị gò bó trong những lớp học 4 bức tường mà được thỏa sức ùa ra sân trường tìm hiểu về thiên nhiên, tham gia trồng rau, quan sát các loài động vật… Các thầy cô giáo ở Nhật tin rằng, thiên nhiên chính là lớp học tuyệt vời nhất cho mọi đứa trẻ, vì thế, họ tận dụng tối đa thời gian có thể để học sinh của mình được nghịch nước, vầy bùn và nô đùa thỏa sức. Còn tại các trường học từ tiểu học lên tới trung học phổ thông, giờ ra chơi luôn được ưu tiên để trẻ được vận động, chơi trò chơi, giải tỏa căng thẳng, các câu lạc bộ thể thao cũng được xây dựng phong phú trong các trường học để khuyến khích học sinh lựa chọn theo đuổi tập luyện môn thể thao mà mình yêu thích nhất. Sự phát triển tự nhiên giúp khơi nguồn tiềm năng ở mỗi đứa trẻ.
Bắt đầu một ngày mới, một năm học mới với một tinh thần sảng khoái và cơ thể khỏe mạnh chính là bí quyết để trẻ em Nhật luôn hào hứng đến trường và đạt thành tích học tập tốt – “triết lý” này đã thấm nhuần trong quan điểm của cha mẹ, thầy cô giáo, nhà trường và cả xã hội Nhật. Đây là cách giáo dục trẻ nhỏ tuyệt vời mà những bậc cha mẹ Việt cần học hỏi để giúp cho con trẻ của chúng ta có một sự phát triển tốt nhất.
(Theo báo Dân Trí)